Fadi Fael, girişimcilik yolculuğuna otuz yılı aşkın bir süre önce, İtalya’da optometri diplomasını alıp memleketi Suriye’ye döndükten hemen sonra başladı. Burada, bir optometri muayenehanesi açtı ve zamanla işini lens ve göz damlası üretecek şekilde büyüttü. 2011’de Suriye Savaşı çıkana kadar işleri iyi gidiyordu. Fabrikalarının yangın ve füze saldırıları sonucu yok olması üzerine zorlu bir karar alarak, ailesi ile birlikte 2013 yılında Türkiye’ye sığınmak üzere Suriye’den ayrıldı.
Fadi, yeni evi Gaziantep’te, birçok mültecinin karşılaştığı ortak bir sorunla yüz yüze geldi: Mesleki yeterliliklerinin tanınmaması. Eğitimini aldığı alanda ilerleyemeyeceğini anlayınca, ailesinin geçimini sağlamak adına kariyer yönünü değiştirmek zorunda kaldı.
“2014 yılının başlarında, İstanbul merkezli Suriye Forumu’nun desteğiyle Gaziantep’te Pusula Eğitim ve İnovasyon Derneğini kurdum. Ardından Kıtalararası Doktorlar Derneğinde eğitim müdürü olarak görev aldım. 2017 yılının başlarında SAMS’ta insan kaynakları yöneticisi olarak çalışmaya başladım ve 2018 sonuna kadar orada çalıştım. 2019 yılında ise altı ay süreyle Hand In Hand Derneğinde insan kaynakları yöneticisi olarak görev yaptım.” diye anlatıyor Fadi.
2020’nin başlarında Fadi’nin çocukları, onun mutfaktaki yeteneklerine, özellikle de İtalya’da okurken geliştirdiği bir beceri olan lazanya yapımına dikkat çekti. İtalyan mutfağına olan tutkusunun gelişebileceği bir restoran açması için onu cesaretlendirdiler ama zamanlama oldukça zorluydu. JFadi tam restoranını açmaya hazırlanırken COVID-19 dünyayı vurdu. Pandemi, restoranın açılışında on aylık, tam kapasiteyle çalışmada ise beş aylık bir gecikmeye neden oldu. Ancak kaybedilen sadece zaman değildi.
“COVID-19 salgınından kaynaklanan genel kapanmalar nedeniyle ne yazık ki açılamadık. Bu da iki çalışanın maaşının yanı sıra kira bedelinin tamamını ödeme yükümlülüğümüz nedeniyle ek kayıplara ve faaliyet bütçemizin büyük bir kısmının tükenmesine neden oldu” diyor Fadi.
İşletme faaliyete geçtikten sonra başka engellerle karşılaştı. Bazı Türk müşteriler Fadi’nin Suriyeli olduğunu öğrendikten sonra restorana tekrar gitmek istemedi, hatta dil engeli yüzünden siparişlerini iptal ettiler.
Fadi, Ekim 2020’de Building Markets‘i keşfetti. Ağın bir parçası olmak ona Türkiye’deki 2.800’den fazla küçük işletmeyle bağlantı kurma ve gıda sektöründeki diğer insanlarla değerli ilişkiler kurma fırsatı sundu. Web seminerlerine ve etkinliklere katılarak, başta pazarlama olmak üzere, girişimcilerin karşılaştığı yaygın zorlukların üstesinden gelmesine yardımcı olacak kritik bilgiler elde etti. Aldığı eğitim ona aynı zamanda piyasayı analiz etmenin, hedef kitleyi anlamanın ve etkili çalışma mekanizmaları oluşturmanın hayati önemini de öğretti.
Fadi “Building Markets, e-pazarlama, ağ pazarlaması ve ürün fiyat analizi konularında beceri kazanmamı sağlayacak çeşitli atölye çalışmaları düzenleyerek bana destek oldu. Ayrıca, ürünlerimi hazırlamak için gerekli olan paketleme ve dolum fabrikalarındaki tedarikçilerle ve gıda şirketlerindeki kaynaklarla tanışmam konusunda da yardımcı oldular” diye anlatıyor.
Bu önemli bağlantılar, bir peynir tedarikçisi ve bir paketleme şirketiyle yapılan yeni anlaşmalara yol açarak restoranın operasyonlarının geliştirilmesine katkıda bulundu.
Şubat 2023’teki yıkıcı depremlerin ardından Fadi bir kez daha zorlu bir yol ayrımındaydı. Restoranı ve yıllar içinde inşa ettiği her şey yıkılmıştı; kurtarabildiği tek şey ekipmanlarıydı. Fadi, faaliyetlerine devam edebilmek için bir Türk işletmesi olan Soon Kitchen ile ortaklık kurmaya karar verdi. Yeniden yapılanma için hibe başvurusunda bulundular ve bu işbirliğine dayalı kültürlerarası girişim başarıya ulaştı.
“Center for Disaster Philanthropy ve Building Markets tarafından sağlanan 6.000 ABD Doları tutarındaki hibe ile yeni bir lazanya fırını alıp, bu fırını depremde zarar görmeyen mevcut cihazlarla başarılı bir şekilde entegre ettik. Restoranımız, Suriyeli ve Türk topluluklarının ortak çabası olarak faaliyet gösteriyor ve çalışanlarımız arasında ortak bir bağ var” diye açıklıyor Fadi.
Fadi bugün de Solo Lasagna‘nın geliştirilmesi için yeni yollar araştırmaya ve yenilikler yapmaya devam ediyor. Restoranını yeniden inşa etmeyi planlıyor ve işletmeler arası hazır gıda satışları, mobil uygulamalar aracılığıyla doğrudan tüketicilere satış yapmayı ve bir gıda kamyonu işletmesi kurmayı da düşünüyor. Fadi son projesini şu şekilde açıklıyor: “Mevcut girişimimiz için lazanya, pizza ve sandviç gibi çeşitli yemekler sunduğumuz Soon Kitchen adında bir bulut restoranla ortaklık kurduk.” Bu ortaklıktaki amaç, maliyetleri etkili bir şekilde yönetirken daha yüksek kalite sunarak üretim ve satış operasyonlarını kolaylaştırmak.
Fadi, hayallerini gerçekleştirebilmek için aynı tutkuyu paylaşan bir fon sağlayıcı bulma konusunda aktif olarak arayışta, ki bu hiç de kolay bir süreç değil. Ancak geleceğe dair vizyonu oldukça parlak. Gelecekte, Fadi teknolojik yeniliklere yatırım yapmayı, Türk kurumlarının Suriyeli işletmelere daha fazla ilgi göstermesini, işbirliğini artırmasını ve karşılıklı büyüme fırsatlarını teşvik etmesini umuyor. Ancak her zaman en ödüllendirici olan şey, genç yetenekleri desteklemek ve herkesin kendi geleceğini şekillendirebileceği işbirlikçi bir kültür yaratmaktır.
