Serbisu Ligasaun/Matchmaking service, mak programa serbisu ida husi Peace Dividend Market Place-Timor Leste/PDM-TL ho objektivu atu ajuda sosa nain sira fasil atu hasoru fornesedor sira iha areas rurais, sosa nain sira mai husi organisasaun internasional, governo no seitor privado rai laran nomos husi nasaun liur. Ekipa distritais sira kolekta informasaun kona ba negosiantes sira iha distritu laran no halo distribuisaun informasaun nebe’e iha ba sosa nain sira nebe’e mak eksiste iha distritu laran no sira nebe’e mak foin mai iha distritu refere’e. Iha parte seluk mos asistente ligasaun sempre kria enkontru regular ho sosa nain sira atu rekolha informasaun kona ba sasan ou serbisu saida mak sosa nain sira hakarak husi fornesedor iha distritus.
Desde inisiu, Peace Dividend Trust ninian serbisu ba ligasaun negosiu nian iha Timor Leste sai nudar rekursu inportante ida atu liga sosa nain ho fornesedor lokal sira iha Timor Leste. Ida ne’e liga ema hotu-hotu nebe’e iha interese atu sosa sasan no serbisu iha Timor Leste ho negosiu lokal sira tuir seitor nebe’e aproriadu. Wainhira informasaun ne’e sai ona nudar ligasaun nebe’e susesu ka “taka”, ho dolar nebe’e tama ona iha ekonomia lokal, ekipa ligasaun hala’o ona ninian serbisu. Simpliz mais efetivu, sesaun orienta distritu ba programa ligasaun nian.
Kuase besik tinan tolu nia laran, PDM-TL fo’o ona serbisu ba asistente ligasaun iha distritu rural hamutuk 9, mak hanesan: Ainaro, Baucau, Bobonaro, Covalima, Lautem, Manatuto, Manufahi, Oecusse no Viqueque. Iha tinan kotuk 2010, taka ona serbisu Ligasaun iha distritu balu hanesan Lautem, Baucau, Manatuto, Manufahi no Ainaro. Total osamentu nebe’e mak aloka hamutuk miliaun $9 dolar Amerikanu ba iha ekonomia lokal liu hosi ligasaun nebe’e taka ona ho susesu ba rekisasaun hamutuk 14.000 husi sosa nain sira.
Tanba limitasaun iha fundus, nune’e PDM-TL sei taka tan, projektu iha Oecusse & Bobonaro iha dia 28 de Febreiru 2011. Asistente ligasaun iha distritu sira ne’e kria ona ka aselera ona transasaun kompleta hamutuk 2.749 ho valor osan liu $ 1. 876.492.6 dolar Amerikanu nebe’e sulin ona ba ekonomia iha area rural rua ne’e, desde programa ne’e estabelese iha tinan 2008.
Maski laran susar no sei hakarak nafatin servi ba serbisu nebe’e mak sira hala’o hodi fasilita informasaun ba negosiantes ki’ik sira iha areas rurais, asistente sira simu realidades nebe’e mak iha. Lia menon ikus molok projektu ne’e taka maka hanesan tuir mai ne’e:
Sra. Domingas dos Santos, representante ekipa Ligasaun iha distritu Bobonaro hato’o katak;
Iha distritu Bobonaro iha desafius barak nebe’e mak Governo no ONG’S relevantes sira tengki toma atensaun ba problemas sira hanesan; informasaun nebe’e mak limitado, birokrasia nebe kria nune’e halo negosiantes sira defisil atu hala’o negosiu iha fronteira nomos dalan/estrada nebe at’t. Durante hala’o aktividades, maski ho durasaun badak, ami senti fo’o tulun deretamente ba nogosio ki’ik sira atu bele fa’an sira nia produktu ba merkado maski ho ekipamentus nebe limitadu mais ami konsege halo dunik mudansa balun ba hasae rendementu ekonomia lokal iha ami nia distritu.
Representante negosiates feto iha distritu Bobonaro, Sra. Josefina Vicente, hato’o nia laran triste via telfone ba ekipa Ligasaun iha Dili, katak:
Tambasa mak programa diak hanesan ne’e tengki taka. ami negosiantes sira iha distritu sei lakon ona informasaun nebe gratuita durante ne’e, hau triste rona informasaun nebe hato’o husi hau nia kolega maluk sira nebe mak durante tinan hirak nia laran fasilita informasaun ba ami negosio kiik sira iha distritu. pesoalmente hau hakarak hato’o hau nia agradese wain ba ekipa ida ne’e, tamba ohin loron hau hari’i tan hau nia uma ba aluga ne’e liu husi sira nia ajudas informasaun nebe’e mak halo hau nia fatin ne’e sai kunyesidu.
Iha parte seluk, presidente Camara Comercio e Industria/CCI Oecusse Sr. Bartu Sequeira, iha ninia lia menon waihira koalia ba ekipa Ligasaun iha Dili, via telfone hato’o katak:
Hau senti la kontenti tebes tamba programa nebe’e diak hanesan ne’e tengki taka. ami hakarak hatene rasaun saida ou tamba sa mak projektu ne’e tengki taka? Ami husu ba Governu atu bele fo’o supporta nafatin ba projektu ne’e tamba hanesan CCI nebe’e foin mak hari’i, ami nia rekursu limitado tebes”.
Iha tempu hanesan, Sr.Jose Hornai, hanesan representante distritu Oecusse hato’o nia lia menon katak:
Nogosiates sira senti triste tamba sei lakon informasaun nebe’e durante ne’e fasilita husi ami, sira mos hato’o ba ami katak sira iha ne’e iha problema barak hanesan falta de informasaun kona ba sosa nain sira. karik PDT taka iha distritu husu ba institutu nebe’e relvante atu bele hala’o netik aktividades nebe’e mak fasilita informasaun, atu nune’e bele ajuda nafatin fa’an nain ki’ik sira iha area rurais neba.
Maski ho triste PDM-TL, ikus mai tengki hit liman hodi fo adeus ba distritu rua nebe refere’e no taka dunik projektu servisu Ligasaun iha fatin neba’a.
Karik ita boot sira sei buka hela sasan no serbisu iha tanto Bobonaro ka Oecusse, ami sei bele ajuda. Mezmu PDT sei laiha tan ona asistente ligasaun iha ne’eba, mais ita bo’ot sira sei bele hare’e iha PDT ninia baze de dadus Prokuramentu online nian iha BuildingMarkets.org. Ba informasaun klean liu, halo favour kontaktu Timor [email protected].
Tags : micromatchmaking
More from this author -
Latest News -
Enkontru entre negosio nain sira iha fronteira-Batugade.
bobonaro maliana
Atu Suporta Feto iha Area Negosio, Misaun UN Hala’o Workshop.
UNMIT
3 dolar lorloron hatutan liman ain komunidades iha base ka la’e?
viqueque
